METANOB

Artículos científicos

• Reboredo C, González-Navarro CJ, Martínez-López AL, Irache JM. Oral administration of zein-based nanoparticles reduces glycemia and improves glucose tolerance in rats. Int J Pharm. 2022; 628:122255. https://doi.org/10.1016/j.ijpharm.2022.122255. PMID: 36191813.
• Campión R, Gonzalez-Navarro CJ, Luisa Martínez López A, et al. Zein-based nanospheres and nanocapsules for the encapsulation and oral delivery of quercetin. Int J Pharm. 2023; 643: 123216. https://doi.org/10.1016/j.ijpharm.2023.123216. PMID: 37423375

Patente

• Reboredo C., Martínez-López, A.L, González-Navarro C.J., Vizmanos, J.L., Irache, J.M., inventors. Zein nanoparticles for use in hyperglycemic conditions. UNAV. Priority EP20383153.2 (12/01/2021). Publication WO2022136393A1 (30/06/2022).

Tesis

• Campión Rodríguez, Raquel. “Improvement of the bioavailability of quercetin encapsulated in zein-based nanoparticles. Effects on a Diet-Induced Obesity model”. Irache, J.M. y González-Navarro, C.J. (dirs.). Tesis doctoral. Programa de Doctorado: Medicamentos y Salud. Universidad de Navarra, Pamplona, 25/11/2022. Calificación: Cum laude.

Obesitatea osasun publiko arazo larria da, herrialde askotan epidemia mailara iritsi dena, eta horren ondoriozko kostuak, osasun arlokoak zein gizarte arlokoak, oso adierazgarriak dira. Gainera, obesitatea duten pertsonengan nabarmen areagotzen da intsulinaren aurreko erresistentzia, diabetesa, dislipemiak, gibel-esteatosia, hipertentsioa eta patologia koronario ezberdinak garatzeko arrisku erlatiboa. Horrela, elikagaietara bota daitezkeen edo nutrazeutiko modura gainera daitezkeen jatorri naturaleko konposatu bioaktibo berriak identifikatu eta ezaugarritzea oso interesgarria da obesitatearekin eta gehiegizko pisuarekin lotutako efektu ez desiratuak mugatu eta, hein batean, indargabetzeko.

Haatik, gaixotasunen prebentzioan aplika daitezkeen konposatu bioaktibo asko ez dira ongi xurgatzen. Gainera, xurgatu gabeko konposatu horiek mikrobiotaren bidez eraldatu egin daitezke, berez bioaktiboak izan litezkeen metabolitoak sorraraziz. Horrek esanahi du konposatu horien eraginkortasuna mikrobiotan eragina izan dezaketen hainbat faktoreren baitakoa dela, esate baterako, elikaduraren edo zenbait gaixotasunen baitakoa.

Helburu horrekin, proiektuaren lehendabiziko urte honetan bioaktibo bat, bere aitzindaria eta mikrobiotaren ekintzaren ondoriozko metabolito bat barneratzen dituzten bi konposatu-serieren jarduera ebaluatu da. Horretarako, C. Elegans nematodoan baheketa-eredu bat erabili da, zeinarekin esperientzia zabala baitugu, eta horri esker, konposatuak gaineratu ondoren metatutako gantzaren murrizketa ebalua dezakegu.
Aurreko proiektu batean egiaztatu zenez, bakteria-metabolismoaren ekintzak entsegura eramandako konposatuen efektu biologikoa aldatu egiten du, hipotesi bat berretsiz, hots, efektu hori kolonaren bakteriako metabolismoaren ekintzak baldintzatuta egon daitekeela, eta C. Elegans eredu batean gantza murrizteko eragin handieneko bi konposatuak hautatu ziren, eta horiekin egin dira entseguak proiektu honetan.

Ondoren, hautatutako konposatuen farmakozinetikoa ebaluatu ondoren, bere biodisponibilitatea zein den jakiteko, obesitatearekin lotutako parametro ezberdinen gainean (esate baterako, gluzemia) bere eraginkortasuna aztertu genuen, bide parenteraletik emanda, hau da, bere jarduera heste-xurgapenak edo ahotik hartzearekin lotutako beste faktore batzuek (hori izan liteke osagai edo elikagai funtzional baten kasua) mugatuta ez dagoenean.

Aldi berean, nanopartikula mota ezberdinak garatu ziren, propietate ezberdineko elikagai graduko proteina batean oinarrituak, horien gainazala polimeroekin estaliz. Polimero horiek ahalbidetzen dute kapsulatutako konposatua hesteko zonalde jakin batzuetara edo beste batzuetara iristea. Horrela, kontrola daiteke kapsulatutako konposatua heste meharrean xurgatzea edo, aitzitik, heste lodira iristea eta zonalde horretan askatzea.

Formulazio berri horien entseguak dietaren bidez eragindako obesitateak erasandako ugaztun-eredu batean egin dira, konposatu horiek nanopartikuletan eratzean biodisponibilitatean gertatzen diren aldaketek beren eraginkortasuna hobetzea ahalbidetuko ote luketen egiaztatzeko.

Emaitzek erakutsi dutenez, hautatutako bioaktiboetako bat kapsulatzean konposatu horren biodisponibilitatea hobetu egiten da. Bestalde, garatutako formulazio batzuek hobekuntza adierazgarriak erakutsi dituzte obesitatearekin edo sindrome metabolikoarekin lotutako hainbat parametro eta indizetan, esate baterako, erraietako eta azalpeko gorputzeko gantz portzentaje txikiagoa, beste hobekuntza bat triglizerido plasmatikoen mailetan eta hobekuntza bat hantura-adierazleetan. Orobat, tratamenduetako batek gluzemia zein glukosarekiko tolerantziaren kurban erantzuna hobetu zituen, animalien metabolismo gluzidikoan hobekuntza adieraziz.

Proiektuko emaitzek ikerketa-bide berriak irekitzen dituzte obesitatearen eta horrekin lotutako komorbilitateen eraginak prebenitu edo arintzen lagun dezaketen nutrazeutikoen garapenean.